Ένταση στα σύνορα Πολωνίας – Λευκορωσίας με δεκάδες μετανάστες
Περιτριγυρισμένοι από πυκνό δάσος, περίπου δέκα άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί κοντά στο φράκτη με αγκαθωτό σύρμα που βρίσκεται κατά μήκος των συνόρων της Λευκορωσίας, περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία για να σκαρφαλώσουν ή να βρουν κάποιο άνοιγμα και να κινηθούν δυτικά προς την Πολωνία.
Στην άλλη πλευρά, ένοπλοι Πολωνοί συνοριοφύλακες και στρατιώτες περπατούν και κινούνται με οχήματα πάνω-κάτω, παρακολουθώντας την ομάδα αυτή, που αποτελείται κυρίως από νεαρούς άνδρες από τη Μέση Ανατολή, με κάποιους εξ αυτών να φέρουν σημάδια από το αγκαθωτό σύρμα.
Στην Ευρώπη, επικρατεί τεταμένο κλίμα αναφορικά με τη μετανάστευση, καθώς ακροδεξιά κόμματα που ζητούν πιο αυστηρούς ελέγχους έρχονται αντιμέτωπα με κεντρώες παρατάξεις στις ευρωεκλογές, οι οποίες στην Πολωνία διεξάγονται αύριο, Κυριακή.
Στη χώρα αυτή, η αντιπαράθεση έχει ένα ιδιαίτερο γεωπολιτικό χαρακτηριστικό. Η Πολωνία και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν κατηγορήσει τη Λευκορωσία και τη Ρωσία ότι προσπάθησαν να διασπείρουν το χάος το 2021 όταν ώθησαν μετανάστες να περάσουν τα σύνορα, με τη Βαρσοβία να κάνει λόγο για «υβριδικό πόλεμο». Το Μινσκ και η Μόσχα έχουν απορρίψει τις κατηγορίες αυτές.
Ο αριθμός των αφίξεων έχει αυξηθεί πρόσφατα, σύμφωνα με στοιχεία της πολωνικής κυβέρνησης. Και αυτή την εβδομάδα, αυτό που η Πολωνία θεωρεί πόλεμο είχε ένα θύμα, όταν στρατιώτης που περιπολούσε τα σύνορα υπέκυψε στα τραύματα που υπέστη όταν ήρθε αντιμέτωπος με μετανάστες στις 28 Μαΐου.
Σε απάντηση, η κεντρώα, φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε σχέδια για την εκ νέου επιβολή μιας απαγορευμένης ζώνης κατά μήκος των συνόρων.
«Αυτά τα σύνορα δεν είναι ασφαλή, δυστυχώς. Σκοπός αυτής της ζώνης είναι να διασφαλιστεί ότι κανένας δεν θα εκτεθεί στο είδος επίθεσης στο οποίο εκτίθενται οι Πολωνοί στρατιώτες», δήλωσε στο Reuters ο υφυπουργός Άμυνας Πάβελ Ζαλέβσκι.
Στην άλλη πλευρά του φράκτη
Δίπλα στο φράκτη, η ομάδα συνεχίζει να περιμένει. Ο Άχμεντ Λέμπεκ, 24 ετών, από το Χαλέπι της Συρίας, δήλωσε ότι βρίσκεται εκεί για πάνω από ένα μήνα. Ο αδελφός του εγκατέλειψε την προσπάθεια και επέστρεψε στη Λευκορωσία, αν και έκτοτε δεν έχει νέα του.
«Ήρθα από τον πόλεμο για να βρω μια καλή ζωή. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να διασχίσω τα σύνορα», δήλωσε ο Άχμεντ, 35 ετών, δάσκαλος αγγλικών από τη Συρία. Ο ίδιος έχει προσπαθήσει τέσσερις φορές να σκαρφαλώσει τον φράκτη.
Με βάση τις ισχύουσες ρυθμίσεις, οι μετανάστες μπορούν να κάνουν αίτηση για άσυλο στην Πολωνία –χώρα-μέλος της ΕΕ– μόλις βρεθούν σε πολωνικό έδαφος.
Ένας από αυτούς που κατάφερε να περάσει από τον φράκτη μια μέρα νωρίτερα ήταν ο Νοαμάν Αλ-Χεμιαρί, ένας 24χρονος γραφίστας από την Υεμένη. Στο δάσος, στην πολωνική πλευρά των συνόρων, δήλωσε στο Reuters ότι ο ίδιος και οι σύντροφοί του έφτιαξαν μια σκάλα από ξύλο, κομμάτια υφάσματος και πλαστικές σακούλες και σκαρφάλωσαν στον φράκτη μόλις έπεσε το σκοτάδι. Αρχικά είχε κάνει αίτηση για πολωνική φοιτητική βίζα από την Υεμένη, η οποία απορρίφθηκε, πριν ταξιδέψει στη Μόσχα, στη συνέχεια στη Λευκορωσία και μετά στη μεθόριο όπου έμεινε για 22 ημέρες.
«Μας έπιασαν οι Λευκορώσοι. Μας χτύπησαν…Μετά είπαν ‘φύγετε’», δήλωσε ο Νοαμάν, εμφανώς ανακουφισμένος. «(Οι διακινητές) είπαν ότι είναι τόσο εύκολο….Μας είπαν ψέματα. Εάν ήξερα ότι θα ήταν έτσι, δεν θα ερχόμουν».
Η απαγορευμένη ζώνη, όταν τεθεί σε εφαρμογή, θα κάνει τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα για τους μετανάστες, δήλωσε η Αγκάτα Κλουτζέβσκα, που διαχειρίζεται μια τοπική οργάνωση στήριξης των μεταναστών, προσφέροντας τρόφιμα, φάρμακα και μέσα μετακίνησης. Είχε πάει στο δάσος για να βοηθήσει τον Νοαμάν και τους πέντε συντρόφους του να ξεκινήσουν τη διαδικασία για αίτηση ασύλου και να ενημερώσει τους συνοριοφύλακες, οι οποίοι θα τους οδηγήσουν σε ειδικό κέντρο.
Η όποια επιστροφή πιο περιοριστικών μέτρων, δήλωσε η ίδια, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα περισσότεροι άνθρωποι να εγκλωβιστούν στη λευκορωσική πλευρά και να αναγκαστούν οι εθελοντές, όπως εκείνη, να επιστρέψουν στις ημέρες που πήγαιναν κρυφά να βοηθήσουν τους μετανάστες.
«Οι κανόνες της ζώνης αυτής θα μας επηρεάσουν πάρα πολύ», δήλωσε η Κλουτζέβσκα. «Θα αναγκαστούμε και πάλι να αρχίσουμε να κρυβόμαστε».