Τι συμβαίνει όταν ένα αεροπλάνο συγκρούεται με ένα πτηνό – Οι κίνδυνοι και πώς αποφεύγονται
Αργά το βράδυ της Δευτέρας, η πτήση VA 148 της Virgin Australia ξεκίνησε από το Κουίνσταουν στη Νέα Ζηλανδία με προορισμό τη Μελβούρνη. Λίγο μετά την απογείωση, ο δεξιός κινητήρας του τζετ Boeing 737-800 άρχισε να κάνει δυνατούς κρότους και τελικά έπιασε φωτιά. Ο πιλότος κατάφερε να προσγειώσει το αεροσκάφος με τους 73 επιβάτες και το πλήρωμα, πετώντας με έναν κινητήρα.
Η Virgin Australia λέει ότι η δραματική τροπή των γεγονότων προκλήθηκε από μία «πιθανή σύγκρουση με πτηνό». Το αεροδρόμιο του Κουίνσταουν υποβάθμισε την πιθανότητα χτυπήματος πτηνών, λέγοντας ότι «δεν εντοπίστηκαν πτηνά στο αεροδρόμιο εκείνη τη στιγμή».
Αν και δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι συνέβη, το χτύπημα πτηνών είναι ένας κοινός και πραγματικός κίνδυνος για τα αεροσκάφη καθώς μπορεί να προκαλέσει ζημιά στα αεροσκάφη ακόμη και να οδηγήσει σε θανάτους.
Πόσο συχνές είναι οι συγκρούσεις με πτηνά;
Οι συγκρούσεις με πτηνά, όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς, είναι το χτύπημα μεταξύ ενός αεροσκάφους και ενός πτηνού. Ο ορισμός, καμιά φορά, επεκτείνεται και συμπεριλαμβάνει συγκρούσεις αεροσκαφών στο έδαφος με ζώα της ξηράς, όπως ελάφια, κουνέλια, σκύλους και αλιγάτορες.
Η πρώτη σύγκρουση με πτηνό καταγράφηκε από τον Orville Wright το 1905, πάνω από ένα χωράφι με καλαμπόκι στο Οχάιο. Πλέον, τέτοιες συγκρούσεις συμβαίνουν σχεδόν σε καθημερινή βάση, ίσως με κάποια εποχική μεταβλητότητα λόγω των μεταναστευτικών προτύπων των πτηνών.
Ίσως η πιο διάσημη σύγκρουση με πτηνό είναι εκείνη του 2009, όταν η πτήση 1549 της US Airways συνάντησε ένα κοπάδι από μεταναστευτικές καναδικές χήνες λίγο μετά την απογείωσή του από το αεροδρόμιο LaGuardia στη Νέα Υόρκη. Και οι δύο κινητήρες του αεροπλάνου υπέστησαν ζημιές και ο κυβερνήτης του αεροσκάφους Σάλι Σάλενμπεργκερ αναγκάστηκε να το προσθαλασσώσει στον ποταμό Χάντσον.Το γεγονός ενέπνευσε και την ταινία «Sully: Miracle on the Hudson».
Μεταξύ 2008 και 2017, το Αυστραλιανό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών κατέγραψε 16.626 χσυγκρούσεις με πτηνά. Στην Αμερική, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας ανέφερε 17.200 χτυπήματα πουλιών μόνο το 2022.
Πού συμβαίνουν και ποιες είναι οι επιπτώσεις
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας, το 90% των συγκρούσεων συμβαίνουν κοντά σε αεροδρόμια. Γενικά, αυτό συμβαίνει όταν τα αεροσκάφη απογειώνονται ή προσγειώνονται ή πετούν σε χαμηλότερα υψόμετρα, εκεί όπου εμφανίζεται η περισσότερη δραστηριότητα των πτηνών.
Η επίδραση του χτυπήματος πτηνών εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του τύπου του αεροσκάφους. Τα αποτελέσματα μπορεί να περιλαμβάνουν το σβήσιμο ενός κινητήρα, όπως πιθανότατα συνέβη με την πτήση της Virgin Australia. Στην προκειμένη περίπτωση, ήταν ένα Boeing 737-800, το οποίο έχει τη δυνατότητα να πετάξει με έναν κινητήρα. Σε μικρότερα αεροσκάφη, όμως, ιδιαίτερα στα μονοκινητήρια αεροσκάφη, τα χτυπήματα πτηνών μπορεί να είναι θανατηφόρα. Από το 1988, έχουν αναφερθεί 262 θάνατοι από συγκρούσεις με πτηνά, παγκοσμίως, και 250 αεροσκάφη καταστράφηκαν.
Τι κάνουν γι’ αυτό οι κατασκευάστριες εταιρείες και οι πιλότοι
Οι περισσότερες συγκρούσεις με πτηνά συμβαίνουν νωρίς το πρωί ή κατά τη δύση του Ηλίου, όταν τα πουλιά είναι πιο δραστήρια. Οι πιλότοι εκπαιδεύονται να είναι σε επαγρύπνηση κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων. Το ραντάρ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση κοπαδιών πουλιών. Ωστόσο, αυτή η τεχνολογία βασίζεται στο έδαφος και δεν είναι διαθέσιμη παγκοσμίως, επομένως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί παντού.
Από την πλευρά τους οι κατασκευάστριες εταιρείες προσπαθούν να δημιουργήσουν νέες τεχνολογίες.
Οι δύο μεγαλύτεροι κατασκευαστές επιβατικών αεροσκαφών, η Boeing και η Airbus, χρησιμοποιούν κινητήρες turbofan. Αυτοί οι κινητήρες χρησιμοποιούν μια σειρά από πτερύγια ανεμιστήρα για να συμπιέσουν τον αέρα πριν προσθέσουν καύσιμο και φλόγα για να αποκτήσουν την απαιτούμενη ώθηση για την απογείωση. Στην περίπτωση που κάποιο πτηνό χτυπήσει σε έναν από αυτούς τους κινητήρες μπορεί να προκληθεί σοβαρή ζημιά στα πτερύγια του ανεμιστήρα, προκαλώντας βλάβη του κινητήρα.
Έτσι, οι κατασκευαστές κινητήρων δοκιμάζουν την ασφάλεια αυτών των κινητήρων ενόσω αυτοί λειτουργούν σε πλήρη ώθηση ρίχνοντας πάνω τους με μεγάλη ταχύτητα κατεψυγμένα κοτόπουλα.
Την ίδια στιγμή και τα ίδια τα αεροδρόμια εκδίδουν εγκυκλίους ασφάλειας. Για παράδειγμα η Αρχή Ασφάλειας Πολιτικής Αεροπορίας της Αυστραλιανής Κυβέρνησης σε εγκύκλιό της σχετικά με τη διαχείριση των κινδύνων της άγριας ζωής περιγράφει τι πρέπει να κάνουν τα αεροδρόμια για να κρατήσουν τα πουλιά και τα ζώα μακριά από την περιοχή του αεροδρομίου.
Μια τεχνική που προτείνεται είναι η χρήση μικρών εκρήξεων αερίου που μιμούνται τον ήχο κυνηγετικών όπλων για να αποτρέψουν τα πτηνά να πλησιάζουν τον αεροδιάδρομο. Σε περιοχές με μεγάλους πληθυσμούς πουλιών, τα αεροδρόμια μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν χόρτα και φυτά που δεν προσελκύουν τα πτηνά.