Σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ, αμυντική συνεργασία και Γάζα στην ατζέντα της συνάντησης Φιντάν – Αλμπάρες

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν συναντήθηκε στην Άγκυρα με τον Ισπανό ομόλογό του Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες.

Σε συνέντευξη που παραχώρησαν από κοινού οι δύο υπουργοί μετά την συνάντησή τους στο υπουργείο Εξωτερικών, ο Χακάν Φιντάν ανέφερε ότι η Ισπανία ήταν μεταξύ των χωρών που υποστήριξαν ειλικρινά τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την αρχή και εξέφρασε για άλλη μια φορά ότι η ένταξη στην ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί στρατηγικό στόχο για την Τουρκία. «Επανέλαβα ότι η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ είναι πολύ σημαντική για να αφεθεί έρμαιο στη φαύλη πολιτική ατζέντα ορισμένων χωρών» δήλωσε.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Ο Χακάν Φιντάν επεσήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως συλλογική πολιτική οντότητα των ευρωπαϊκών χωρών, εκφράζει τις δικές της θέσεις, ωστόσο η Τουρκία αναπτύσσει σχέσεις ξεχωριστά, μία προς μία, με τις ευρωπαϊκές χώρες και διατηρεί διαφορετική θεσμική σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι σχέσεις που αναπτύσσει απευθείας με πολλές ευρωπαϊκές χώρες η Τουρκία μπορεί να είναι ευκολότερες, είπε ο Τούρκος υπουργός, ενώ αντιθέτως όταν αναπτύσσονται σχέσεις με την ΕΕ, υπάρχουν αποφάσεις που πρέπει να λαμβάνονται ομόφωνα εντός της Ένωσης. Ο ίδιος υποστήριξε ότι αυτή η κατάσταση μπορεί συχνά να λειτουργήσει εις βάρος της Άγκυρας.

Υπενθύμισε ακόμη ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβε μετά την επανεκλογή του το 2023 ότι η προοπτική της Άγκυρας σχετικά με την ένταξη στην ΕΕ δεν έχει αλλάξει και ότι οι στρατηγικές προθέσεις και το όραμα της Τουρκίας παραμένουν τα ίδια.

Ο Τούρκος υπουργός υπενθύμισε ότι υπάρχει μια ανοικτή διαδικασία ένταξης στην ΕΕ και τόνισε ότι πρέπει να επιδειχθεί πολιτική βούληση πριν από αυτό. Όπως είπε, οι χώρες-κλειδιά της ΕΕ είναι εκείνες από τις οποίες η Τουρκία αναμένει δήλωση βούλησης για το θέμα αυτό και σημείωσε ότι οι χώρες αυτές θα πρέπει να προβούν σε τέτοια δήλωση.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Υπενθυμίζοντας ότι μια τέτοια πολιτική βούληση διατυπώθηκε το 2004-2005, ο Χακάν Φιντάν προσέθεσε: «Αργότερα είδαμε ότι αυτή η πολιτική βούληση διαβρώθηκε και σταδιακά εξαφανίστηκε και ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση κυριαρχεί μία εντελώς διαφορετική πολιτική αντίληψη και κλίμα έναντι της Τουρκίας».

Μεταξύ των τομέων που πρέπει να βελτιωθούν υπέρ και των δύο πλευρών στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ, ο Χακάν Φιντάν απαρίθμησε την επικαιροποίηση της Τελωνειακής Ένωσης, την χαλάρωση του καθεστώτος θεωρήσεων προς τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ, εμπορικά προνόμια και το θέμα της αντιμετώπισης της παράτυπης μετανάστευσης.

Ο Ισπανός υπουργός ανταπάντησε ότι η χώρα του έχει ταχθεί υπέρ της ανάπτυξης και της ενίσχυσης του διαλόγου των Βρυξελλών με την Τουρκία και επεσήμανε ότι οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να εργαστούν για το θέμα αυτό. Τόνισε ότι επιθυμία της Ισπανίας είναι να μην σταματήσει αυτή η δυναμική και ζήτησε από την Τουρκία να συνεχίσει να εξετάζει το «μέλλον της στην Ευρώπη».

Ο Χακάν Φιντάν ανέφερε επίσης ότι η Ισπανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Τουρκίας στην ΕΕ και ότι ο στόχος για ετήσιο όγκο εμπορίου με την Ισπανία είναι τα 20 δισεκ. δολάρια και φαίνεται ότι ο στόχος αυτός σχεδόν επιτεύχθηκε πέρυσι, καθώς υπερέβη τα 19 δισεκ. δολάρια. Περισσότερες από 700 εταιρείες με έδρα την Ισπανία έχουν παρουσία στην Τουρκία.

O Τούρκος υπουργός τόνισε ιδιαίτερα ότι «θέλουμε να προωθήσουμε τη συνεργασία μας στην αμυντική βιομηχανία με συγκεκριμένα έργα». Η Ισπανία συνεργάζεται στο τομέα αυτό με την Τουρκία και συνέβαλε στην κατασκευή του τουρκικού μίνι αεροπλανοφόρου / πλοίου αμφίβιων επιχειρήσεων “Anadolu”, ενώ ο πρόεδρος Ερντογάν έχει προαναγγείλει ότι η χώρα του σκοπεύει να κατασκευάσει μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο και για τον σκοπό αυτό βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Ισπανία. Εξάλλου «η Ισπανία έχει αναπτύξει συστοιχίες (σ.σ. του αντιαεροπορικού συστήματος) Patriot στα Άδανα από το 2015».

Αναφορικά με τον πόλεμο στη Γάζα, ο Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι η Τουρκία συνεχίζει να πιέζει σε όλα τα fora, μονομερώς ή συλλογικά, για μέτρα που μπορούν να ληφθούν ώστε να ασκηθεί πίεση στο Ισραήλ. Δήλωσε ακόμη ότι στηρίζει την Ισπανία στις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει στο θέμα αυτό και σημείωσε ότι η διοργάνωση μιας ειρηνευτικής διάσκεψης, η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους και η εφαρμογή εγγυήσεων ασφαλείας είναι πολύ σημαντικές εναλλακτικές προτάσεις προς την κατεύθυνση της λύσης, τονίζοντας ότι και η Τουρκία έχει καταθέσει προτάσεις.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας, Χοσέ Μανουέλ Αλμπάρες, απάντησε από την πλευρά του ότι η Ισπανία έχει μια πρόταση για τη διοργάνωση μιας ειρηνευτικής διάσκεψης για το Παλαιστινιακό. «Στην ειρηνευτική διάσκεψη μπορούμε να έρθουμε όλοι μαζί, να αναγνωρίσουμε το παλαιστινιακό κράτος και το Ισραήλ να μας δώσει την εγγύηση ασφαλείας», δήλωσε.

Ο Αλμπάρες υπενθύμισε ότι η Ισπανία «καταδικάζει τις επιθέσεις» της Χαμάς και τόνισε ότι πολλοί Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας βομβών και πείνας. «Δεν θέλουμε να γίνουμε μάρτυρες αυτού του επιπέδου βίας» σημείωσε, προσθέτοντας ότι η «διάχυση της σύγκρουσης στον Λίβανο» ανησυχεί επίσης τη χώρα του.

Τέλος, ο Χακάν Φιντάν σημείωσε ότι η Τουρκία και η Ισπανία είναι δύο σημαντικές χώρες της λεκάνης της Μεσογείου, συμπληρώνοντας ότι η περιοχή αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως οι συγκρούσεις, η τρομοκρατία, η κλιματική αλλαγή και η παράτυπη μετανάστευση. «Η Τουρκία και η Ισπανία, που βρίσκονται στο ανατολικό και στο δυτικό άκρο της Μεσογείου, βιώνουν αυτές τις κρίσεις από κοντά. Ως δύο χώρες που μάχονται εδώ και χρόνια κατά της τρομοκρατίας, αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στη βελτίωση της συνεργασίας μας στον τομέα της ασφάλειας», ανέφερε. Εκτίμησε επίσης ότι οι δυνατότητες της Τουρκίας και της Ισπανίας για το τι μπορούν να κάνουν μαζί, ειδικά για την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια, δεν έχει συζητηθεί πλήρως και δήλωσε ότι η συζήτηση αυτή πρέπει να ξεκινήσει.

Επεσήμανε ότι τα γεγονότα στην περιοχή τα τελευταία χρόνια έχουν φέρει στο προσκήνιο την προοπτική της ασφάλειας των σχέσεων της Τουρκίας, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, σημειώνοντας ότι υπάρχουν πολύ σοβαρά ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.