Στις 5 Ιανουαρίου, ένα Boeing 737 MAX-9 της Alaska Airlines που πετούσε από το Πόρτλαντ στο Οντάριο της Καλιφόρνια προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Όρεγκον, αφού η πόρτα του άνοιξε κατά τη διάρκεια της πτήσης, προκαλώντας ταχεία αποσυμπίεση. Ευτυχώς, κανείς δεν καθόταν δίπλα στην ελαττωματική πόρτα και οι πιλότοι κατάφεραν να προσγειώσουν το αεροπλάνο χωρίς να τραυματιστούν επιβάτες.
Αλλά το περιστατικό άνοιξε το κουτί της Πανδώρας και προκλήθηκαν ερωτήματα και δυσπιστία για την ασφάλεια των αεροσκαφών Boeing.
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA) καθήλωσε προσωρινά τα περισσότερα από τα αεροσκάφη 737 MAX-9 της Boeing μετά το περιστατικό της Alaska Airlines. Η Ευρώπη γλίτωσε την εν λόγω εντολή, καθώς ο Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας της ΕΕ (EASA) είπε ότι «καμία αεροπορική εταιρεία σε κράτος μέλος του EASA δεν χρησιμοποιεί επί της παρούσης τέτοιο αεροπλάνο».
Απαγόρευση παραγωγής
Η FAA τελικά έδωσε άδεια στο αεροσκάφος να πετάξει ξανά, αλλά με ορισμένους περιορισμούς. Η υπηρεσία απαγόρευσε στην Boeing να επεκτείνει την παραγωγή των τζετ MAX της ή να εγκρίνει πρόσθετες γραμμές παραγωγής για το αεροσκάφος «μέχρι να είμαστε ικανοποιημένοι ότι τα ζητήματα ποιοτικού ελέγχου που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας επιλυθούν».
Η FAA έλεγξε επίσης τη διαδικασία παραγωγής του αεροσκάφους, διαπιστώνοντας «πολλές περιπτώσεις όπου οι εταιρείες φέρεται να απέτυχαν να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις ποιοτικού ελέγχου της κατασκευής». Ζήτησε από την Boeing να αναπτύξει ένα σχέδιο για τη «διόρθωση ζητημάτων συστημικού ποιοτικού ελέγχου».
Ο αναλυτής της αεροπορικής βιομηχανίας Ουίλιαμ Σβέλμπαρ, ωστόσο, αναρωτήθηκε, «πόσος χρόνος μπορεί να χρειαστεί για να εκπαιδεύσουν τους επιθεωρητές της FAA και άλλους για να επιβλέπουν καλύτερα τι συμβαίνει στη Boeing».
Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ φέρεται να έχει ξεκινήσει ποινική έρευνα για το περιστατικό, σύμφωνα με τους New York Times. Η Boeing αρνήθηκε να σχολιάσει.
Τα περιστατικά
Αυτό δεν ήταν το μοναδικό περιστατικό: μόνο αυτόν τον μήνα, τα αεροσκάφη της Boeing συνέχισαν να γίνονται πρωτοσέλιδα για μια σειρά περιστατικών σε όλο τον κόσμο.
Στις 4 Μαρτίου, ένα Boeing 737-900 της United Airlines που πραγματοποιούσε πτήση από το Τέξας στη Φλόριντα, προέβη σε αναγκαστική προσγείωση, αφού ξέσπασαν φλόγες σε έναν από τους κινητήρες του αεροπλάνου.
Σε μια άλλη περίπτωση από τις 13 Μαρτίου, ένα Boeing 777 της American Airlines πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στην Καλιφόρνια αφού το πλήρωμα ανέφερε ότι είχε σκάσει το ελαστικό αμέσως μετά την απογείωση.
Σε ένα Boeing 777-200 που κατευθυνόταν προς την Ιαπωνία χρειάστηκε να γίνει εκτροπή προς το Λος Άντζελες στις 7 Μαρτίου, αφού ένα ελαστικό έπεσε λίγο μετά την απογείωση.
Και μόλις την περασμένη εβδομάδα, τουλάχιστον 50 άνθρωποι τραυματίστηκαν όταν μια πτήση Boeing 787 της LATAM Airlines έπεσε απότομα στη μέση της διαδρομής μεταξύ Σίδνεϊ και Ώκλαντ – μια βουτιά που πιθανότατα προκλήθηκε από ένα ατύχημα στο κάθισμα που έσπρωξε έναν πιλότο στα χειριστήρια, ανέφερε η Wall Street Journal. Μετά από αυτό το τελευταίο περιστατικό, η Boeing έδωσε εντολή στις αεροπορικές εταιρείες που εκμεταλλεύονται αεροπλάνα 787 να ελέγξουν τα καθίσματα του πιλοτηρίου τους.
Εκπρόσωπος της αεροπορικής εταιρείας δήλωσε στο Politico ότι «το περιστατικό βρίσκεται ακόμη υπό διερεύνηση» και «περιμένουν τις αρμόδιες αρχές να δώσουν τα συμπεράσματά τους».
Σε ένα από τα πιο πρόσφατα περιστατικά που αφορούσαν την Boeing, ένα αεροσκάφος 737-800 προσγειώθηκε στις 15 Μαρτίου στο Όρεγκον χωρίς ένα πάνελ στο κάτω μέρος του αεροπλάνου. Το αεροσκάφος είναι ένα παλαιότερο μοντέλο της Boeing, το οποίο έκανε την πρώτη του πτήση το 1998 και λειτουργεί από την United Airlines από το 2011, ανέφερε το Associated Press.
Η FAA διερευνά αυτά τα περιστατικά.
Είναι η ασφάλεια ένα νέο ζήτημα για την Boeing;
Πριν από πέντε χρόνια υπήρξε μια γενικότερη κατακραυγή για την ασφάλεια των Boeing μετά από δύο θανατηφόρα δυστυχήματα που συνέβησαν με διαφορά πέντε μηνών το ένα από το άλλο. Τον Δεκέμβριο του 2018 ένα αεροσκάφος Boeing 737 MAX συνετρίβη στην Ινδονησία, σκοτώνοντας 189 επιβάτες και πλήρωμα, ενώ τον Μάρτιο του 2019 ένα άλλο αεροσκάφος του ίδιου μοντέλου συνετρίβη στην Αιθιοπία, σκοτώνοντας 157 άτομα.
Τα Boeing 737 MAX ήταν καθηλωμένα σε όλο τον κόσμο για σχεδόν δύο χρόνια, αλλά τελικά δόθηκε έγκριση να πετάξουν μετά από ανανεώσεις στον σχεδιασμό, το λογισμικό και την εκπαίδευση του πληρώματος.
Ωστόσο, πέντε χρόνια αργότερα, τα επαναλαμβανόμενα περιστατικά ασφάλειας με την Boeing πυροδοτούν νέα ανησυχία.
«Η εμπιστοσύνη στη μάρκα Boeing έχει σχεδόν εξαλειφθεί και θα χρειαστεί χρόνος μέχρι να επιστρέψει πλήρως», δήλωσε ο Γούτερ Ντίγουλφ, οικονομολόγος αεροπορικών μεταφορών στο Πανεπιστήμιο της Αμβέρσας, υπενθυμίζοντας πως το άλλοτε σλόγκαν της εταιρείας «Αν δεν είναι η Boeing, δεν θα πάω», φαίνεται να μην ισχύει πλέον.
«Αν ένα ακόμη σοβαρό ατύχημα ή περιστατικό με ένα 737 MAX συμβεί στο εγγύς μέλλον, είτε φταίει είτε όχι η Boeing, θα βλάψει σοβαρά την εμπιστοσύνη του κοινού, αλλά και των αρχών στο μοντέλο», προειδοποίησε ο καθηγητής.
Η Μαρίνα Ευθυμίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια διαχείρισης αεροπορίας στο Business School του Πανεπιστημίου του Δουβλίνου, είπε ότι η ανησυχία του κοινού για την ασφάλεια της Boeing είναι «πολύ δικαιολογημένη», δεδομένου ότι τα προβλήματα συνεχίζονται εδώ και αρκετά χρόνια.
Η αεροπορία είναι μια «πολύ ασφαλής βιομηχανία» και τα ατυχήματα είναι σπάνια «λόγω των αυστηρών διεθνών κανονισμών ασφάλειας», πρόσθεσε. Αλλά «το γεγονός ότι αυτά τα πράγματα συνέβησαν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα είναι ανησυχητικό».
Αναφορές για έναν νεκρό πληροφοριοδότη της Boeing
Την περασμένη εβδομάδα, ο πρώην υπάλληλος της Boeing Τζον Μπάρνετ βρέθηκε νεκρός σε μια προφανή αυτοκτονία στη Νότια Καρολίνα, δήλωσαν οι τοπικές αρχές.
Ο Μπάρνετ, ο οποίος εργαζόταν στην Boeing για περισσότερα από 30 χρόνια προτού φύγει από την εταιρεία το 2017, είχε εκφράσει ανησυχίες για τα πρότυπα παραγωγής της εταιρείας και βρισκόταν σε διαδικασία κατάθεσης εναντίον της Boeing, δήλωσαν οι δικηγόροι του.
«Λυπούμαστε για τον θάνατο του κ. Μπάρνετ και οι σκέψεις μας είναι με την οικογένεια και τους φίλους του», δήλωσε η Boeing σε δήλωση στο Reuters.
Η αστυνομία ερευνά τον θάνατό του.
Ένας επισκέπτης φωτογραφίζει μοντέλα αεροσκαφών της Boeing κατά τη διάρκεια της αεροπορικής έκθεσης της Σιγκαπούρης
(AP Photo/Vincent Thian)
Τι λένε οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές
Οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές δεν απέκλεισαν τη λήψη δραστικών μέτρων.
Επί του παρόντος, στο πλαίσιο ενός διατλαντικού συμφώνου, ο EASA αναγνωρίζει τις εγκρίσεις ασφάλειας της FAA για αεροπλάνα Boeing. Ωστόσο, μετά τα τελευταία περιστατικά, ο Λουκ Τιτγκατ, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής της EASA, δήλωσε στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ότι ο οργανισμός ήταν έτοιμος να αναστείλει την αναγνώριση των εγκρίσεων ασφαλείας στις ΗΠΑ «αν χρειαστεί».
Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι δεν βλέπει αυτό να συμβαίνει σύντομα και ότι αισθάνεται «καθησυχασμένος» που η Boeing αντιμετωπίζει τα ζητήματα ποιοτικού ελέγχου της.
Σύμφωνα με την κα Ευθυμίου, είναι απίθανο να γίνει μαζική προσάραξη αεροπλάνων Boeing στην Ευρώπη. Εάν το έκανε αυτό, θα είχε τεράστιες συνέπειες, τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι τρέχουσες καθυστερήσεις στις παραδόσεις αεροσκαφών και τα συνεχιζόμενα ζητήματα εφοδιασμού έχουν ήδη λειτουργικές και οικονομικές επιπτώσεις στο σύστημα αερομεταφορών — αλλά θα είναι πολύ χειρότερες εάν το αεροσκάφος καθηλωθεί ξανά.
«Τα “προβλήματα” της Boeing θα επηρεάσουν την τιμή των εισιτηρίων, τα σχέδια επέκτασης του στόλου και η ανάπτυξη δρομολογίων θα περιοριστεί λόγω των καθυστερήσεων των αεροσκαφών», είπε.
«Έπειτα, υπάρχει η έλλειψη εμπιστοσύνης της αγοράς προς την Boeing και επίσης σημαντική ανησυχία των μετόχων, δεδομένου ότι η τιμή της μετοχής μειώνεται πολύ γρήγορα», πρόσθεσε. «Και η ρυθμιστική αρχή παρακολουθεί, δεν μπορούν να αντέξουν άλλο λάθος».
Ο Σβέλμπαρ, από την πλευρά του, πρόσθεσε ότι αυτό δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα της Boeing ή τους πελάτες της.
Υπάρχει λόγος ανησυχίας;
Αν ανησυχείτε, δεν είστε οι μόνοι. Ο ιστότοπος κρατήσεων Kayak επιτρέπει στους πελάτες να φιλτράρουν τύπους αεροσκαφών από τον Μάρτιο του 2019. Η εταιρεία είπε ότι η χρήση του εργαλείου αυξήθηκε 15 φορές μετά το περιστατικό της Alaska Airlines.
Ο Ντίγουλφ παραμένει αισιόδοξος για το 737 MAX, δεδομένου ότι «εξακολουθεί να είναι ο τύπος αεροσκάφους με τις περισσότερες πωλήσεις στον κόσμο, υπάρχουν περισσότερες από 4.000 παραγγελίες για αυτόν τον τύπο αεροσκάφους και η Airbus δεν έχει ικανότητα να καλύψει ενδεχόμενες ακυρώσεις».
Και ακόμη και εν μέσω ανησυχιών, η κα Ευθυμίου είπε ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα αεροπορικά ταξίδια «παραμένουν ένα από τα ασφαλέστερα μέσα μεταφοράς».
Ακόμη και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λεμέρ ήταν εντελώς δύσπιστος σχετικά με τις πτήσεις με αεροπλάνα Boeing. «Προτιμώ να πετάξω με Airbus παρά με Boeing. Η οικογένειά μου επίσης νοιάζεται για μένα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
