Με επιστολική ψήφο θα μπορούν να μετέχουν στις προσεχείς ευρωεκλογές οι ψηφοφόροι εντός επικράτειας αλλά και οι Έλληνες του εξωτερικού εφόσον το επιθυμούν, καθώς το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών εγκρίθηκε χθες Τετάρτη 24.01.2024 κατά πλειοψηφία.
Το μέτρο της επιστολικής ψήφου εφαρμόζεται ευρέως διεθνώς και η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες στην Ευρώπη που δεν είχε κάνει ακόμα χρήση αυτής της μεθόδου.
Σημειώνεται ότι μετά τις ευρωεκλογές του 2014, κατά τις οποίες σημειώθηκε ιστορικό χαμηλό συμμετοχής των εκλογέων στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενθάρρυνε τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν μεταξύ άλλων την επιστολική ψήφο, για τη διευκόλυνση των εκλογέων και με στόχο την αύξηση της συμμετοχής.
Ας δούμε τι ισχύει στα 27 κράτη – μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με όσα είναι γνωστά μέχρι στιγμής.
Σε τέσσερα κράτη μέλη η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική (Βέλγιο, Βουλγαρία, Ελλάδα και Λουξεμβούργο). Ωστόσο, στην περίπτωση της Ελλάδας, η ψήφος δεν είναι υποχρεωτική για τους Έλληνες του εξωτερικού.
Είκοσι τρία κράτη – μέλη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των πολιτών τους να ψηφίζουν από το εξωτερικό στις ευρωπαϊκές εκλογές, με κάποιες διαφορές, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο.
Πηγή φωτογραφίας: Reuters
Για παράδειγμα, η Βουλγαρία και η Ιταλία αναγνωρίζουν στους πολίτες τους δικαίωμα ψήφου από το εξωτερικό μόνο εάν διαμένουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ (δηλαδή όχι σε τρίτη χώρα).
Τέσσερα κράτη μέλη, Τσεχία, Ιρλανδία, Μάλτα και Σλοβακία, δεν αναγνωρίζουν δικαίωμα ψήφου των πολιτών από το εξωτερικό στις ευρωπαϊκές εκλογές, επομένως οι αντίστοιχοι πολίτες τους πρέπει να επιστρέψουν στην πατρίδα τους για να ψηφίσουν. Η Ιρλανδία, ωστόσο, επιτρέπει σε μερικές συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων (π.χ. στρατιωτικό και διπλωματικό προσωπικό) να ψηφίζουν από το εξωτερικό.
Δεκαεννέα κράτη μέλη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των πολιτών τους να ψηφίζουν αυτοπροσώπως σε διπλωματικές ή/και προξενικές αρχές. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές μεταξύ αυτών των κρατών μελών.
Για παράδειγμα, στην Ουγγαρία μπορούν να ψηφίσουν αυτοπροσώπως μόνο οι πολίτες της που έχουν κατοικία στην Ουγγαρία αλλά επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στο εξωτερικό. Ούγγροι χωρίς διεύθυνση στην Ουγγαρία που ζουν εκτός ΕΕ μπορούν να ψηφίσουν μόνο μέσω ταχυδρομείου.
Επιπλέον, ορισμένα κράτη μέλη (π.χ. Βέλγιο, Κύπρος, Πολωνία, Ρουμανία, Ισπανία) μπορεί να δημιουργήσουν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, εκλογικά τμήματα σε άλλα μέρη εκτός από τις διπλωματικές και προξενικές αρχές.
Δεκατέσσερα κράτη – μέλη επιτρέπουν την επιστολή ψήφο. Η Δανία επίσης χρησιμοποιεί τον όρο «ψηφοφορία μέσω ταχυδρομείου» για αυτό που στην πράξη είναι ψηφοφορία εκ των προτέρων.
Ορισμένα από αυτά τα κράτη μέλη καλύπτουν τα έξοδα αποστολής του ταχυδρομικού ψηφοδελτίου με κανονικό ταχυδρομείο (π.χ. η Αυστρία και η Ουγγαρία) ή τα αποζημιώνουν (Ισπανία), ενώ άλλα προβλέπουν ότι τα ταχυδρομικά έξοδα βαρύνουν τον ψηφοφόρο (π.χ. Εσθονία, Γερμανία και την Ολλανδία). Μόνο τρία κράτη μέλη (Βέλγιο, Γαλλία και Ολλανδία) επιτρέπουν ψηφοφορία με πληρεξούσιο και στα τρία κράτη μέλη, αναγνωρίζονται και άλλες μορφές ψηφοφορίας.
Ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Γερμανία, απαγορεύουν ρητά την ψηφοφορία με πληρεξούσιο. Μόνο ένα κράτος μέλος (Εσθονία) επιτρέπει στους πολίτες του να ψηφίζουν ηλεκτρονικά (ψηφοφορία μέσω Διαδικτύου).
