Από σήμερα τα σενάρια πανωλεθρίας – Γιατί επελέγη η Κρήτη για τη μεγάλη αντισεισμική άσκηση (vid, pic) – Galaksias.com
Το neakriti.gr αποκαλύπτει τους λόγους που επελέγη η Περιφέρεια Κρήτης για τη μεγάλη αντισεισμική άσκηση και πώς η ζωή έβγαλε εκτός ανταγωνισμού τη Θεσσαλία, που είναι η δεύτερη καλοβαθμολογημένη Περιφέρεια από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για τις δράσεις των σχεδίων “Βορέας”, “Δάρδανος”, “Εγκέλαδος” και “Ιόλαος”
Αν ένας μεγάλος σεισμός εκδηλωθεί στην Κρήτη και όλα ισοπεδωθούν, είναι έτοιμος ο κρατικός μηχανισμός να παρέμβει; Με ποιον τρόπο; Θα μπορέσουν να συντονιστούν όλοι οι φορείς και οι υπηρεσίες μαζί;
Η αντισεισμική άσκηση “Μίνωας”, που θα διεξαχθεί από σήμερα στο νησί, είχε επίσης ανακοινωθεί ότι θα την παρακολουθούσε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επιτόπου στην Κρήτη, με δύο σενάρια πανωλεθρίας να εκδηλώνονται στο νησί και να το ισοπεδώνουν. Η άσκηση “Μίνωας” θα καταδείξει τον βαθμό ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού στην Κρήτη, ενώ οι πληροφορίες λένε ότι στόχος της ομάδας σχεδιασμού είναι να καταρρεύσει πλήρως το σύστημα, ώστε να φανούν οι παθογένειες του μηχανισμού.
Επιπλέον, δε θα πρέπει να λησμονείται ότι η Κρήτη βρίσκεται πάνω στην καμπή του πιο σεισμογενούς τόξου της Μεσογείου και συνεπώς υπάρχει λόγος να γίνει μια γενική δοκιμή στο νησί, ώστε να διαπιστωθεί αν είμαστε καλά προετοιμασμένοι έναντι του απευκταίου.
Αυτός θεωρητικά θα μπορούσε να είναι ένας από τους λόγους που επιλέχθηκε η Κρήτη από την κυβέρνηση για να διεξαχθεί η μεγαλύτερη αντισεισμική άσκηση που έχει γίνει ποτέ. Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι, αρκετά πιο σοβαροί έναντι αυτού που κάποιοι επικαλούνται ότι μέτρησε και η καταγωγή του πρωθυπουργού για να επιλεγεί η Κρήτη για την αντισεισμική άσκηση.
Η Κρήτη επιλέχθηκε λοιπόν ως καλύτερα προετοιμασμένη Περιφέρεια έναντι των υπολοίπων 12 της χώρας σε επίπεδο δράσεων επί όλων των σχεδίων φυσικών καταστροφών, με βάση αξιολόγηση από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Πρώτη ήταν η Κρήτη και με μια άσκηση διαφορά στη δεύτερη θέση η Θεσσαλία και μάλιστα επί Αγοραστού, αφού η αξιολόγηση δόθηκε εντολή και διεξήχθη το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Σύμφωνα με το σενάριο, δύο μεγάλοι σεισμοί με διαφορά ενός 24ώρου θα χτυπήσουν την Κρήτη
Θα μπορούσε, λοιπόν, να ήταν η Θεσσαλία, που επίσης έχει πολύ καλό βαθμό προετοιμασίας με βάση αξιολόγησης, αφού υπολείπεται μόλις μία δράση λιγότερη από αυτές που η Κρήτη έχει πραγματοποιήσει. Ωστόσο, αυτό δε συνέβη! Εκτός από το γεγονός ότι η Κρήτη έχει πραγματοποιήσει μια δράση περισσότερη από τη Θεσσαλία, υπενθυμίζεται ότι η Θεσσαλία… “κακοβαθμολογήθηκε” από την ίδια τη ζωή, όταν χρειάστηκε να γίνει διαχείριση μετά το πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών ή την κακοκαιρία “Ντάνιελ” μέσα στη διάρκεια ενός έτους, που “έτρεχε” διαδικασία επιθεώρησης και βαθμολόγησης από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Έτσι, η Κρήτη “νίκησε” τη Θεσσαλία και ο “Μίνωας” ήρθε στο νησί, όμως είναι η περίπτωση που θα λέγαμε ότι η ίδια η ζωή ξεπέρασε κάθε σενάριο και έθεσε τη Θεσσαλία εκτός ανταγωνισμού…
Εξάλλου, μετά την κακοκαιρία “Ντάνιελ”, όπου ακόμη δεν έχουν συνέλθει οι περισσότερες περιοχές της εν λόγω Περιφέρειας και θα περάσουν χρόνια να συμβεί, μια άσκηση όπως ο Μίνωας θα ήταν απλώς μια παράσταση… ιλαροτραγωδίας!
Έτσι, όταν τον Οκτώβριο ανακοινώθηκε ότι η άσκηση “Μίνωας” θα γίνει στην Κρήτη, μόνο τυχαίο που δεν ήταν. Υπήρχαν λόγοι πέραν της καταγωγής του πρωθυπουργού…!
Η Κρήτη, όπως προαναφέρθηκε, έχει πραγματοποιήσει τις περισσότερες ασκήσεις για σεισμό, φωτιά, διασώσεις, πλημμύρες και άλλα σε όλη την επικράτεια. Σύμφωνα με πληροφορίες, έγγραφο της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, που βαθμολογεί τις 13 Περιφέρειας της χώρας ως προς την ετοιμότητά τους, δείχνει την Περιφέρεια Κρήτης να έχει πραγματοποιήσει τις περισσότερες από τις προβλεπόμενες ασκήσεις. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, πριν από περίπου έναν χρόνο, τον Ιανουάριο του 2023, ζητήθηκε επιθεώρηση των Περιφερειών της χώρας για την πραγματοποίηση ασκήσεων ετοιμότητας, όπως τα σχέδια “Δάρδανος”, “Βορέας”, “Εγκέλαδος” και “Ιόλαος”.
Με βάση τον σχεδιασμό, θα έπρεπε να έχουν πραγματοποιηθεί 10 δράσεις για το σχέδιο “Δάρδανος”, 11 για το “Βορέας”, 15 για το σχέδιο “Εγκέλαδος” και 10 για το σχέδιο “Ιόλαος”. Η Περιφέρεια Κρήτης κατόρθωσε από τις 46 προβλεπόμενες δράσεις για φυσικά φαινόμενα να έχει εκτελέσει 43 δράσεις, δηλαδή κατόρθωσε να συγκεντρώσεις ποσοστό υλοποιημένων δράσεων 93%. Με ποσοστό 91% για τις υλοποιημένες δράσεις ακολουθεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας και εδώ υπάρχει το εξής παράδοξο: Παρά την καλή προετοιμασία έναντι κρίσεων από φυσικές καταστροφές, όταν εκδηλώθηκαν τα πραγματικά σενάρια δεν ήταν σε θέση να αντιδράσει με επιτυχία.
Υπενθυμίζεται το πέρασμα της κακοκαιρίας “Daniel” τον περασμένο Σεπτέμβριο, αν και κατά κοινή παραδοχή το “χτύπημα” ήταν σφοδρότατο και ίσως εκτός σεναρίου άσκησης! Ή στην περίπτωση του δυστυχήματος των Τεμπών καταφάνηκε ότι υπήρχε έλλειψη συνεργασίας, συντονισμού, συνεννόησης και μετάδοσης της πληροφορίας μεταξύ των εμπλεκομένων, με όλα όσα ακολούθησαν εν συνεχεία να αποκαλύπτονται από τις οικογένειες των θυμάτων.
Ποιες Περιφέρειες μένουν… μετεξεταστέες
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στην τρίτη θέση κατάταξης με ποσοστό 89% για υλοποιημένες δράσεις βρίσκεται η Περιφέρεια Αττικής, ακολουθούν η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με 83%, της Κεντρικής Μακεδονίας με 80%, του Νοτίου Αιγαίου με 78%, της Στερεάς Ελλάδας με ποσοστό 74%, της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με 72%, του Βορείου Αιγαίου με 65%, των Ιονίων Νήσων με 54%, της Δυτικής Μακεδονίας με 50%, της Ηπείρου με 48% και της Πελοποννήσου με 41%. Και το εντυπωσιακό είναι ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου την τελευταία 40ετία έχει “δώσει” έντονα φυσικά φαινόμενα με σεισμούς στην Πάτρα και την Καλαμάτα, φωτιές και πλημμύρες.
Είναι εντυπωσιακό ότι τρεις Περιφέρειες, αυτές της Δυτικής Μακεδονίας, της Ηπείρου και της Πελοποννήσου, δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένες. Η Δυτικής Μακεδονίας με το ζόρι έχει πραγματοποιήσει τις μισές από τις προβλεπόμενες δράσεις, ενώ οι Περιφέρειες Ηπείρου και Πελοποννήσου είναι κάτω… από τη βάση, μένουν δηλαδή… μετεξεταστέες!
Η Περιφέρεια Κρήτης κρίθηκε ως η καλύτερα προετοιμασμένη Περιφέρεια στη χώρα ως προς τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών από την εκδήλωση φυσικών φαινομένων.
Η Κρήτη επιλέχθηκε ως καλύτερα προετοιμασμένη Περιφέρεια έναντι των υπολοίπων 12 της χώρας σε επίπεδο δράσεων επί όλων των σχεδίων φυσικών καταστροφών, με βάση αξιολόγηση από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας
Με βάση τα ανωτέρω, πληροφορίες αναφέρουν ότι το κυβερνητικό επιτελείο και η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έκριναν ότι θα έπρεπε να δοκιμαστεί, στο πλαίσιο μιας μεγάλης και δύσκολης άσκησης, η καλύτερα προετοιμασμένη Περιφέρεια στη χώρα, που εν προκειμένω φέρεται να είναι η Κρήτη σε επίπεδο δράσεων.
Έτσι ανακοινώθηκε από τον περασμένο Οκτώβριο ότι η Κρήτη θα αποτελέσει το φυσικό πεδίο δράσης της άσκησης “Μίνωας”, με επικεφαλής τον καθηγητή και πρόεδρο του ΟΑΣΠ Ευθύμιο Λέκκα. Η άσκηση θα διεξαχθεί από σήμερα 22 και στις 23-24 Απριλίου, σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες της Κρήτης.
Το βάρος της “πρωτιάς”
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο τεστ για την Περιφέρεια Κρήτης, που θεωρείται καλύτερα προετοιμασμένη απ’ όλες. Η “πρωτιά” αυτή της Κρήτης δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες και ανεβάζει κι άλλο τον πήχη, όμως ταυτόχρονα δημιουργεί και την αίσθηση ότι σε περίπτωση μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής ίσως αφεθεί στην τύχη του ο τοπικός μηχανισμός για να δουλέψει ή ως τότε δεν υπάρχουν ικανές χρηματοδοτήσεις για πρόληψη στο κομμάτι που αφορά όλες τις κρίσεις που το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας είναι αρμόδιο.
Οι συμμετέχοντες και το “στρατηγείο” τους!
Στην άσκηση συμμετέχουν κεντρικοί φορείς (υπουργεία, κεντρικοί οργανισμοί), η Περιφέρεια Κρήτης, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, οι πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ Κρήτης, οι εθελοντικές οργανώσεις, οι περιφερειακοί και τοπικοί φορείς, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ο ΑΔΜΗΕ, οι φορείς τηλεπικοινωνιών, οι δομές Υγείας, οι φορείς διαχείρισης λιμένων και αεροδρομίων, οι τουριστικές δομές, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κρήτης, όλα τα σχολικά συγκροτήματα της Κρήτης, οι Εφορίες Αρχαιοτήτων κ.ά.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιχειρησιακή άσκηση πεδίου πλήρους ανάπτυξης που έχει σχεδιαστεί και θα πραγματοποιηθεί στον ελληνικό χώρο, ενώ θα αποτελέσει τη βάση, με την οποία θα διεξάγονται αντίστοιχες ασκήσεις σε κάθε Περιφέρεια της χώρας. Η έναρξη της Άσκησης Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης στις 22 Απριλίου και οι συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας (ΠΕΣΟΠΠ) για την αντιμετώπιση των συνεπειών κατά τη διάρκεια εξέλιξης της άσκησης θα διεξαχθούν στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου.
Τα καταστροφικά ρίχτερ… ισοπεδώνουν την Κρήτη – Στόχος να καταρρεύσει το σύστημα
Όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, δύο μεγάλοι σεισμοί με διαφορά ενός 24ωρου θα χτυπήσουν την Κρήτη. Και οι δύο υποθαλάσσιοι αλλά με σχετικά μικρό εστιακό βάθος και με ρίχτερ που θυμίζουν… Ιαπωνία! Με σεισμούς 7,2 ρίχτερ σε Χανιά πρώτα και Ηράκλειο, η Κρήτη θα ισοπεδωθεί, οι δρόμοι θα κοπούν στα δύο, τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών θα καταρρεύσουν, όπως και το δίκτυο ηλεκτρικού ρεύματος και του νερού. Θα εκδηλωθεί τσουνάμι, θα καταρρεύσει και θα υπάρχουν εγκλωβισμοί στο Δικταίο Άνδρο και άλλες τέτοιες σκηνές βγαλμένες σαν από τη χολιγουντιανή ταινία καταστροφής… “Μετά την επόμενη μέρα”.
Ο πρώτος σεισμός, με βάση το σενάριο, θα εκδηλωθεί στα Χανιά και θα δοκιμαστούν οι υπηρεσίες και οι φορείς των Π.Ε. Χανίων και Ρεθύμνου, ενώ τη δεύτερη ημέρα της άσκησης στο επίκεντρο ενός νέου υποθαλάσσιου σεισμού θα βρεθούν οι Π.Ε. Ηρακλείου και Λασιθίου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι, στο πλαίσιο της άσκησης, θα κληθούν να συμμετάσχουν στο πραγματικό πεδίο διεξαγωγής της και όσοι πολίτες βρεθούν εκεί χωρίς προετοιμασία φυσικά ή ακόμη και επισκέπτες-τουρίστες. Φυσικά θα συμμετέχει και η εκπαιδευτική κοινότητα με άσκηση σε κάθε σχολείο για εγκατάλειψη της εγκατάστασης με γνώμονα ότι κάθε παιδί και εκπαιδευτικός θα είναι ασφαλής.
Συγκεκριμένα, μια ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6,4 ρίχτερ στον υποθαλάσσιο χώρο 20 χλμ. ΒΑ των Χανίων, που προήλθε από την ενεργοποίηση υφιστάμενου ρήγματος με διεύθυνση Β-Ν και επηρεάζει Χανιά και Ρέθυμνο. Ταυτόχρονα εκδηλώνονται συνοδά γεωδυναμικά φαινόμενα (κατολισθήσεις, καθιζήσεις), τραυματισμοί πολιτών, εγκλωβισμοί, καταρρεύσεις σε παλαιές κατοικίες, δομικές και μη δομικές βλάβες σε ικανό αριθμό κτηρίων, ενώ ταυτόχρονα τίθενται σε ετοιμότητα οι κρίσιμες υπηρεσίες και γίνεται εκκένωση των σχολείων και κτηρίων των υπηρεσιών. Ένα 2ωρο μετά τον πρώτο ισχυρό σεισμό εκδηλώνεται νέος σεισμός μεγέθους 7,2 ρίχτερ με επίκεντρο 30 χλμ. στον υποθαλάσσιο χώρο βόρεια της πόλης του Ηρακλείου. Μετά τον σεισμό εκδηλώνονται κατολισθήσεις, καταπτώσεις, καθιζήσεις, ρευστοποίηση εδαφών, αλλαγών στον υδροφόρο ορίζοντα, καταβυθίσεις ακτογραμμών σε Ηράκλειο και Λασίθι, και ταυτόχρονα εκδηλώνονται τσουνάμι.
Σκοπός της Επιχειρησιακής Άσκησης Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης Σεισμού και Συνοδών Γεωδυναμικών Φαινομένων είναι να συμβάλλει στη μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης στην Κρήτη.
Από τον σεισμό προκαλούνται δεκάδες τραυματισμοί και εγκλωβισμοί, καταρρεύσεις παλαιών κτηρίων, δομικές βλάβες σε κτήρια με οπλισμένο σκυρόδεμα και φέρουσα τοιχοποιία, καταστροφές σε οδικούς άξονες και το λοιπό οδικό δίκτυο, βλάβες σε λιμάνια, βλάβες σε δίκτυα και κρίσιμες υποδομές, ενώ γίνεται εκκένωση σχολείων και κτηρίων των δημόσιων υπηρεσιών. Παρατηρούνται επιπρόσθετα βλάβες μη δομικού χαρακτήρα και επιπτώσεις σε κρίσιμες βιομηχανικές υποδομές. Όπως διαπιστώνεται, η εξέλιξη των επεισοδίων ακολουθεί μία κλιμακωτή διάταξη και εμπλοκή των επιχειρησιακών φορέων, των συμπλεκόμενων και του κοινού, γεγονός το οποίο επιτρέπει να αποτυπωθούν σε κάθε στάδιο οι ενέργειες και να αξιολογηθεί σε κάθε βήμα η άσκηση.
Τα μεγέθη των σεισμών σχεδιασμού της άσκησης επιλέχθηκαν λαμβάνοντας υπόψη ένα πλήθος παραμέτρων που οδηγούν σε ένα επίπεδο επιπτώσεων που να είναι διαχειρίσιμες από τους τοπικούς επιχειρησιακούς φορείς, μαζί βεβαίως με μία μικρή συνδρομή από την ηπειρωτική χώρα, προκειμένου να ελεγχθούν αφενός με οι τοπικοί φορείς, αφετέρου δε οι κεντρικοί φορείς, ως προς τις επιχειρησιακές τους δυνατότητες και την ετοιμότητά τους. Η επιλογή των επεισοδίων του σεναρίου με βάση τα ανωτέρω προσδίδει στην άσκηση ένα βασικό στοιχείο απαίτησης σχεδιασμού, που είναι η ρεαλιστικότητα.
Δύσκολη υπόθεση η μετάδοση της πληροφορίας – Το “αγκάθι” στην… επί χάρτου!
Η άσκηση “Μίνωας” σε πραγματικό πεδίο πραγματοποιείται περίπου δύο μήνες μετά την επί χάρτου δοκιμασία στην Κρήτη (15-16 Φεβρουαρίου).
Σε γενικές γραμμές, η επί χάρτου δοκιμασία ήταν καλή. Ο συντονισμός, η συνεννόηση, η προετοιμασία… Όμως υπήρξε ένα μεγάλο πρόβλημα που αναδείχθηκε από την επί χάρτου άσκηση… Η μετάδοση της πληροφορίας!
Όπως αποκαλύπτεται, η μετάδοση της πληροφορίας μεταξύ των υπηρεσιών και των φορέων δεν ήταν εύκολη υπόθεση! Επ’ αυτού ο εντεταλμένος σύμβουλος για την Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας Κρήτης Γιάννης Λεονταράκης είχε δηλώσει στην εκπομπή “Ελεύθερο Σημείο” της “ΚΡΗΤΗ TV” ότι «λείπουν πολλά εκατομμύρια από τη θωράκιση. Η μελέτη για να γίνει έργο υπάρχει κενό εκατομμυρίων. Η αναγνώριση από την Αρχή Διαφάνειας ήταν “πάμε να κρίνουμε τους πρώτους”. Έγινε επί χάρτου άσκηση και δεν ήταν εύκολη διαδικασία. Η ομάδα σχεδιασμού ήταν πραγματικά εξειδικευμένη, που δεν άφηναν περιθώριο, δίνοντας αλλεπάλληλα και ακραία συμβάντα που κατ’ αυτούς είναι αναμενόμενα τσουνάμι, καταρρεύσεις κτηρίων και κατολισθήσεις. Πέραν της δοκιμασίας της Περιφέρειας, ο στόχος είναι το σύστημα να καταρρεύσει. Δηλαδή να μπει το πιο δύσκολο σενάριο. Είναι ένας γρίφος που θα πρέπει να λύσουμε. Σίγουρα θα αναδειχθούν ζητήματα.
Στην άσκηση επί χάρτου αναδείχθηκε αδυναμία. Ήταν η διοχέτευση πληροφορίας από τη μία υπηρεσία στην άλλη. Είναι μια άσκηση.
Όμως μέσα από το τεστ για το οποίο υπάρχει ενδιαφέρον από Πρεσβείες και Δήμους να την παρακολουθήσουν, θα πρέπει να φανούν οι παθογένειες. Μακάρι να καταρρεύσει το σύστημα στην άσκηση και να σταθούμε όρθιοι σε ένα πραγματικό γεγονός».
